Tai Chi styl Pekiński - zdrowie ∙ relaks ∙ sztuki walkizdrowie ∙ relaks ∙ sztuki walki

STYL PEKIŃSKI – WSPÓŁCZESNE TAI CHI

Krótka historia nowego Uproszczonego Tai Chi Chuan (Taijiquan)
(简化太极拳– Tian Hua Tai Ji Quan

W naszej szkole poza dwoma tradycyjnymi stylami Tai Chi (Yang i Wudang) nauczamy też kilku form ze współczesnego tzw. Stylu Pekińskiego stworzonego w połowie XX w. na zamówienie władz komunistycznych, w celu usystematyzowania metod treningowych stylów tradycyjnych, ale przede wszystkim w celu prostrzego, powszechnego propagowania tej sztuki pod kątem poprawy zdrowia, a również rywalizacji sportowej. Poniżej krótka historia tego niezwykle ważnego i ciekawego stylu oraz opis kilku form, które wywodzą się z niego, a uczone są na naszych zajęciach: forma Tai Chi 24-ruchowa, forma Tai Chi 10-ruchowa, forma Bafa Wubu (Ośmiu Metod i Pięciu Pozycji) oraz forma Tai Chi Kung Fu Shan (forma z wachlarzem) i forma Tai Chi z kijem. Wprowadzamy je stopniowo na zajęciach regularnych, warsztatach i obozach, jako przygotowanie do/lub uzupełnienie nauki stylów tradycyjnych. Informacje zawarte w tym tekście pochodzą z książek, stron internetowych i filmów/wywiadów z różnymi chińskimi mistrzami. Trudno je zweryfikować i uznać za fakty, dlatego proszę potraktować ten tekst jako swobodne nawiązanie do tematu i inspirację do samodzielnych poszukiwań. Na końcu tego tekstu znajdują się opisy, linki do filmów szkoleniowych oraz spis technik do w/w form.

OGÓLNIE O TAI CHI CHUAN
Tai Chi Chuan (Taijiquan, 太极拳) to tradycyjna Chińska Sztuka Walki, z grupy tzw. Stylów Wewnętrznych (Miękkich), której początki sięgają prawie 800 lat wstecz. Do końca XIX w. była uprawiana w zamkniętych kręgach klasztornych (np. w górach Wudang od XIII w.) lub rodowych (np. w wiosce Zhaobao od XVI w. i Chenjiagou od XVII w. ), strzeżona i unikalna. Dopiero na przełomie XIX i XX w. Tai Chi wyszło poza hermetyczne kręgi i stawało się coraz bardziej znane i popularne. Główną rolę odegrał tu Yang LuChan (1799–1872), który jako pierwsza osoba spoza rodu poznał oficjalnie styl rodziny Chen, a potem stworzył swój własny nazywany stylem rodziny Yang i zaczął nauczać powszechnie, najpierw w swoim rodzinnym mieście Guangfu, potem w Pekinie, każdego kto chciał, łącznie z urzędnikami państwowymi i dworem cesarskim. Początek XX w. przyniósł powstanie kilku nowych odmian Tai Chi, stworzonych przez wybitnych, ale nie związanych rodzinnie adeptów stylów Chen i Yang, reprezentujących swoje własne rody: Wu, Sun, Hao. Wtedy też zaczęto propagować Tai Chi w całych Chinach nie tylko jako sztukę walki, ale też (a może przede wszystkim) jako gimnastykę zdrowotną, gdyż unikalne metody treningowe nastawione na miękkość, łagodność, strukturę, równowagę stosowane w treningu walki okazały się skutecznie wpływać na poprawę zdrowia. Główną rolę odegrali tutaj przedstawiciele stylu Yang, Wu i Sun: Yang ShaoHou, Yang ChengFu, Wu ChienChuan i Sun LuTang modyfikując tradycyjne metody treningowe, by stały się bardziej przystępne i jeszcze bardziej prozdrowotne oraz mocno je propagując w całym kraju (nawet na uczelniach wyższych).

Połowa XX w. to moment, gdy Tai Chi nie tylko było znane i doceniane w całych Chinach. Stawało się rozpoznawalne i coraz częściej ćwiczone na całym świecie. A okres komunizmu i rewolucji kulturalnej (1966-1976) nadał tej sztuce nowy wymiar. Stworzono współczesny jej wariant, tzw. Styl Pekiński. W ten sposób sztuka Tai Chi zamiast stać się niechcianą i niszczoną tradycją, stało się zmodyfikowaną i propagowaną przez rząd gimnastyką zdrowotną oraz sportem, wchodząc do grupy Wu Shu – chińskich narodowych sportów walki. Tai Chi zaczęło więc funkcjonować jednocześnie jako tradycyjna sztuka walki, gimnastyka zdrowotna, sport narodowy, medytacja w ruchu i ćwiczenia wykonywane dla relaksu. Wykonywanie form w dużych grupach np. w parkach odgrywało też ważną rolę społeczną.
Pod wpływem rosnącej popularności pod koniec XX w. stworzono oficjalny kanon tradycyjnych przekazów, w których skład weszło 6 stylów rodowych, nazywanych Wielkimi Stylami: Chen, Yang, Wǔ, Sun, Hao i He.

W drugiej połowie XX w. powstawało mnóstwo odłamów, odmian i nowych stylów. Niektóre sprofilowane tylko na jeden z tych aspektów (np. zdrowie, relaks lub sport), a inne łączące w mniej lub bardziej skuteczny sposób je wszystkie. W niezliczonej już teraz ilość odmian na uwagę zasługuje na pewno powyższych sześć tradycyjnych Wielkich Stylów, w których aspekty zdrowotny, sportowy, filozoficzny i związany ze sztukami walki są traktowane z taką samą uwagą oraz jeszcze dwa style, najstarszy, legendarny styl z gór Wudang, praktykowany przez mnichów taoistycznych od XIII w. (w czasach komunizmu dość skutecznie niszczony) oraz wspomniany wyżej, nowy XX wieczny, tzw. Styl Pekiński zwany Obligatoryjnym lub Ustandaryzowanym (w czasach komunizmu bardzo mocno promowany).

Styl Pekiński to więc nieoficjalna nazwa najbardziej znanego i najczęściej ćwiczonego współcześnie stylu Tai Chi, stworzonego na zamówienie władz chińskich, pozbawionego tradycji i uwypuklającego aspekty estetyczne, sportowe i zdrowotne. Jednocześnie paradoksalnie styl ten pomógł przetrwać sztuce Tai Chi najtrudniejszy moment rewolucji kulturalnej, uchronić i utrzymać w/w przekazy rodowe, których tradycje w prawie niezakłócony sposób kultywowane są do dziś.

W XX w. tradycyjna spuścizna Tai Chi jako sztuki walki została więc rozszerzona na bardziej współczesne potrzeby i rozpropagowana na cały świat w sposób niezwykle przemyślany i skuteczny.

FORMY TAI CHI
Formy Tai Chi – Tao Lu (nazywane też ciągami lub sekwencjami) stanowią w tej sztuce najbardziej znaną i najważniejszą metodę treningową, choć nie jedyną. Od XX w. Tai Chi kojarzy się jednak przede wszystkim z formami. Tradycyjnie składały się one z kilkudziesięciu połączonych ze sobą technik (88, 102, 108, 112). Nazywane były „Wielką Rzeką”, albo „Długim Boksem“ – „Chang Chuan“, z racji charakterystycznego tylko w tym stylu trwającego ponad 20 minut, ciągłego poruszania się jak „nurt wielkiej rzeki“. 20 minut wynikało z obserwacji natury ciała i umysłu. Tyle czasu wystarczyło by odpowiednio zaangażować je fizycznie, mniej więcej tyle czasu trwa jeden cykl energetyczny w ciele i tyle czasu ludzki umysł może skupić się na jednym zadaniu. Wykonywane płynnie i bez przerwy techniki powodowały, że podczas ćwiczenia formy całe ciało, przez cały czas, ciągle się poruszało i zmieniało, aktywując wszystkie obszary, w każdym możliwym kierunku i w bardzo różnorodny sposób. Łagodny charakter poruszania się w Tai Chi porównać można do ćwiczeń Chi Kung lub tańca, skalę wysiłku do wędrówki po górach lub biegu długodystansowego, a wszechstronność zaangażowania fizycznego do pływania lub wspinania się. Ich zdrowotny potencjał wypływał z połączenia dwóch istotnych czynników – niskiej intensywności i stałego charakteru. Obecnie w każdym tradycyjnym przekazie długa forma stanowi kluczowy element treningu. Skąd się wzięła, jaką odgrywa rolę, jak i dlaczego się ją ćwiczy przeczytać można w tekście pt. „FORMY TAI CHI – NARZĘDZIA DO CZEGO?“
Współcześnie tworzy się coraz więcej form krótkich, chociaż istnieje przypuszczenie, że w dawnych czasach krótkie sekwencje pojawiły się jako pierwsze i: albo stworzono z nich długie układy, albo przez jakiś czas funkcjonowały równolegle z nimi.

Formy nie były jedyną metodą treningową, ale odgrywały i odgrywają niezwykle ważną rolę. Ich popularność nie jest więc przypadkowa. Są ciekawą choreografią, zawierają wszystkie techniki i możliwości ich połączeń, stanowią gotowy, kompletny program treningowy, są nośnikiem metod i założeń danego stylu, angażują przez odpowiednio długi czas w proces treningowy zarówno na etapie nauki, jak i doskonalenia. Poza wszystkimi powodami wymienionymi powyżej forma Tai Chi skupia wokół siebie i zawiera wszystkie metody ćwiczone również niezależnie od niej: wyciszenie, pogłębienie oddechu, skupienie umysłu, obserwację i zrozumienie ciała, rozluźnienie, zmiękczenie, otwieranie, ustawienie struktury, rozruszanie w każdym kierunku i zakresie, połączenie całego ciała, wzmocnienie i uelastycznienie oraz przećwiczenie wszystkich obszarów ciała zgodnie z ich budową, lokalizacją i funkcjami itd. Chcąc wydobyć z formy jak najwięcej wyżej wymienionych jakości nadaje się jej charakter medytacji, łagodności i spokoju w ruchu. Te trzy określenia (łagodność, spokój, medytacja) są synonimami wielu cech, których zastosowanie wpływa na wszechstronność, wielowymiarowość i skuteczność takiej formy pracy z ciałem.

Już na początku XX w. mistrzowie tradycyjnego Tai Chi widząc rosnące zainteresowanie tą sztuką ze szczególnym uwzględnieniem ćwiczenia form, a jednocześnie obserwując wyraźne zmiany w stylu życia, nastawieniu do treningu oraz potrzeb doszli do wniosku, że umysł współczesnego człowieka i tempo życia zdecydowanie utrudniają naukę i opanowanie długich tradycyjnych sekwencji. Zaczęto je skracać, by ułatwić uczenie, ale też urozmaicić dany przekaz, dać dodatkowe wyzwania uczniom, kolejny materiał do ćwiczenia, egzaminów i na zawody. Zaczęły powstawać formy coraz krótsze, łatwiejsze do nauczenia się, zapamiętania i ćwiczenia. Mimo tego, że „długie formy” stanowiły kompletne, przemyślane dzieło, tworzenie krótszych form stało się nie uniknione. Była to nietypowa sytuacja dla tej sztuki, ponieważ tradycyjnie nie ćwiczono krótkich form, gdyż nie spełniały swojej wszechstronnej roli treningowej. Obecnie każdy styl Tai Chi ma w swoim programie taką krótką formę/formy, mniej lub bardziej przemyślane i dopracowane. Niektóre krótkie formy powstały jako coś w rodzaju streszczenia długiej formy, jak np. bardzo znane formy 37-ruchowe, gdyż tyle technik jest w Tai Chi. Co ciekawe jedną z dawnych nazw Tai Chi było właśnie San Shi Qi Shi, czyli Boks 37 postaw. Formy te zawierały więc wszystkie techniki tej sztuki, ale każda z nich wykonywana była bez powtórzeń, tylko raz. Niektóre krótsze formy, były nową opowieścią – gdybyśmy długą formę nazwali „powieścią”, to krótkie formy były od nowa napisanym „opowiadaniem” na ten sam temat. To były przemyślane i realizujące założone koncepcje krótkie „programy“ treningowe. Niestety powstawały też formy tworzone po prostu jako skrócenie formy długiej, składające się np. z kilku ruchów początkowych i kilku ruchów z dalszych części lub po prostu były zlepkiem mniej lub bardziej przypadkowym ruchów, poukładanych bez przemyślenia. Znów porównując to do powieści, te formy to jak chaotycznie zestawione ze sobą rozdziały i wątki. Z zewnątrz wyglądają jak każda forma, ale trudno jest doszukiwać się w nich głębi. Doskonalone przez setki lat struktury form, jako oparte na wnikliwej analizie natury człowieka i dopracowane do niej tak, by przy minimum wysiłku uzyskać maksimum korzyści przechodziły trudną próbę, ponieważ krótkie formy były ciekawymi, potrzebnymi ale bardzo często zupełnie nie przemyślanymi, pustymi i tylko ładnie wyglądającymi choreografiami.

W połowie XX w. zaczęły powstawać formy obligatoryjne w ramach stworzonego współcześnie w/w stylu Pekińskiego. Z założenia formy te były krótsze od tych tradycyjnych, ale sposób ich tworzenia był trochę inny niż innych krótkich form. Angażowano ekspertów, którzy tworzyli dopasowane do współczesnych potrzeb i nurtów układy, które miały odegrać konkretną rolę treningową, zdrowotną lub sportową. Prace trwały czasem nawet kilka lat i formy te na pewno zasługują na uwagę, jako niezwykłe połączenie współczesnej wiedzy i pragmatyczności ze starożytnymi tradycjami. To bez wątpienia dzieła sztuki zasługujące na docenienie, nawet jeśli ich charakter jest bardzo uproszczony, aspekty bojowe zminimalizowane lub odrzucone, a działanie mocno odbiega od tradycyjnych założeń.

Tradycyjne Tai Chi Chuan (Taijiquan) jest złożoną i wyrafinowaną sztuką. Jej opanowanie wymaga wielu lat nauki. Często jest to zbyt zniechęcające dla nowicjuszy, zwłaszcza tych, którzy nie znają otoczki historyczno-kulturowej Tai Chi. Te uproszczone formy mogą być wstępem do tej sztuki, sposobem na przedstawienie jej na pokazach, warsztatach lub zawodach w skondensowany sposób, ale mogą też służyć jako prosta praktyka zdrowotna dla tych, którzy szukają korzyści płynących z treningu Tai Chi, ale nie chcą poświęcać jej zbyt wiele czasu. Założenie jest takie, że jeśli początkujący może uzyskać korzyści z Tai Chi przy minimalnym nakładzie finansowym i czasowym, jest bardziej skłonny do ćwiczenia i dalszej nauki.

W naszej szkole mamy możliwość ćwiczyć autentyczne tradycyjne długie formy ręczne stylu Wudang (108 ruchów i 13 postaw), klasyczną długą formę stylu Yang (112 ruchów) oraz krótkie formy: stylu Wudang (28-ruchową) i stylu pekińskiego (np. 10 i 24 ruchową oraz 8 metod i 5 kroków). Ćwiczymy też tradycyjne i współczesne formy z bronią i innym sprzętem treningowym: miecz, szabla, kij, wachlarz, kula itd.

STYL PEKIŃSKI
Wyżej wymieniony Styl Pekiński, zwany Współczesnym, Sportowym, Syntetycznym, Obligatoryjnym, Uproszczonym (簡化太極拳) to styl stworzony przez mistrzów współpracujących od połowy XX w. z władzami komunistycznymi i na ich zlecenie. Czasem nazywany jest Taiji56, z racji daty prezentacji pierwszych form tego stylu w 1956 r. lub Beijing Taiji, nawiązując do nazwy stolicy Chin.

W 1949 r. powstała Narodowa Komisja do Spraw Kultury Fizycznej i Sportu zwana też Chińską Generalną Administracją Sportu lub Chińską Komisją Sportową (CSC) utworzona przez władze Chińskiej Republiki Ludowej (CHRL). W 1953 r. w Pekinie komisja ta ustaliła, że chińskie sztuki walki (Wu Shu) są narodowym skarbem, który powinien być usystematyzowany i powszechnie promowany. Stworzono ośrodek treningowy, który nazwano Centralnym Uniwersytetem Sportowym, gdzie powstała pierwsza chińska narodowa drużyna sztuk walki Wu Shu.

Poza stworzeniem kadry narodowej Chińska Komisja Sportowa miała na celu ustandaryzowanie tradycyjnych przekazów, by łatwiej było ich uczyć na Uniwersytecie i w całym kraju. Do tego potrzebowano krótsze, przejrzyste i obligatoryjne formy poza stylowe. Powołano do współpracy kilku uznanych w tamtych czasach mistrzów tradycyjnych stylów: Chen FaKe (styl Chen), Wu TuNan (stylu Wu), Tian ZhenFeng i Zhang WenGuang (styl Yang), Gao RuiZhou (styl Li) i Li TianJi (styl Sun). Zaproszono także historyka Tang Hao. Warto zauważyć, że Sun CunZhou, syn twórcy stylu Sun, nie chciał brać udziału w tym projekcie. Eksperci Ci mieli stworzyć styl obligatoryjny, uproszczony tzw. syntetyczny, pozbawiony tradycji i filozofii. W tamtych czasach współpraca z władzami komunistycznymi była dla tradycjonalistów dyshonorem. Nie mówiąc już o tym, że przed a przede wszystkim w czasie Rewolucji Kulturalnej większość mistrzów sztuk walki było więzionych, resocjalizowanych lub zmuszonych do zaprzestania nauczania, a nawet do ucieczki z Chin. Ci, którzy zdecydowali się na współpracę z władzami początkowo traktowani byli jako zdrajcy, ale to właśnie dzięki ich pracy, chińskie sztuki walki, w tym Tai Chi przetrwały ten trudny czas komunizmu.

Mistrzowie różnych stylów Tai Chi (1984):

Jednak próba zatrudnienia różnych znanych mistrzów zupełnie się nie udała, komisja postanowiła więc powierzyć opracowanie pierwszej uproszczonej formy tylko jednemu z nich – mistrzowi Li TianJi 李天驥 (1914 – 1996), nazywanemu później Ojcem Współczesnego Tai Chi. Został on też pierwszym trenerem kadry narodowej szkolonej na tym Uniwersytecie, a następnie aż do śmierci pełnił funkcję dyrektora. Li TianJi pochodził z rodziny o bardzo bogatych tradycjach w sztukach walki. Sam szkolił się jako instruktor sztuk walki w Shandong Martial Arts College, a następnie uczył na uniwersytetach i w szkołach sztuk walki w Shan-Xi. Około 1950 roku przeniósł się do Pekinu.

Jego ojciec Li YuLin 李玉麟 (1888-1965) trenował pod okiem wielu sławnych mistrzów: Hao EnGuang, Li CunYi, Li JingLin, Sun LuTang, a także Yang ChengFu. Podstawą jego edukacji był styl Shaolin Chuan i Xing Yi Chuan. W wieku 36 lat rozpoczął naukę Tai Chi Chuan, Xing Yi Chuan i Ba Gua Zhang u twórcy stylu Sun Tai Chi i eksperta w pozostałych w/w, słynnego mistrza Sun LuTanga. W 1929 r. Li YuLin został mianowany „Głównym Instruktorem Centralnego Stowarzyszenia Wushu w Shandong”. Dyrektorem tego stowarzyszenia był Li JingLin, ekspert miecza Wudang i uczeń mistrza Yang BanHou (styl Yang Tai Chi). Li YuLin nauczył się więc od swojego dyrektora i tych dwóch stylów. Następnie, kiedy udał się do Szanghaju, spotkał niezwykle już wtedy słynnego mistrza Yang ChengFu (styl Yang Tai Chi). Obaj byli mniej więcej na tym samym poziomie Tai Chi, więc wymienili się doświadczeniami. „Pakua Chuan Journal” uznał Li YuLina za jednego z najbardziej znanych uczniów Sun LuTanga.

Li YuLin zachował tradycję stylu Yang i Sun, stając się profesjonalnym artystą sztuk walki. Jego synowie, wspomniany wyżej Li TianJi i Li TianChi oraz jego wnuk Li DeYin i wnuczka Li DeFang, godnie przenieśli tradycję i profesjonalizm sztuk walki przez cały XX wiek, mając olbrzymi wpływ również na jego współczesne odmiany.

Podobno prace komisji Li TianJi zaczęły się w 1953 r., a pomagało mu czterech mistrzów: Chu GuTing, Cai LongYun, Fu ZhongWen i Zhang Yu. Pierwszym zadaniem było skrócenie najbardziej popularnej długiej, tradycyjnej formy ręcznej stylu Yang (najpopularniejszego w tamtych czasach) ze 108 (88) do 24 pozycji. Chciano zachować wygląd technik i charakter stylu, ale stworzyć formę uproszczoną/rutynową, dużo krótszą i łatwiejszą do nauczenia niż tradycyjne długie formy. Premiera tej formy miała miejsce w 1956 r. Nazwano ją Tai Chi 24. Została przyjęta z wielkim entuzjazmem. Stała się najbardziej znaną współczesną formą Tai Chi i reprezentantem Stylu Pekińskiego. Przez długi czas z tą formą właśnie utożsamiano sztukę Tai Chi.

Pierwotną ideą mistrza Li TianJi było opracowanie krótszego, ale niezwykle skutecznego i usystematyzowanego treningu podstaw Tai Chi, opartego całkowicie na tradycyjnych przekazach jakie kultywowała jego rodzina i jego mistrzowie. To był moment, gdy w mocno rozwijających się stylach tradycyjnych ilość uczniów i interpretacji powodowała rozmycie właściwego zrozumienia tej sztuki. Jego praca miała służyć zwróceniu uwagi na właściwe elementy tradycyjnego treningu, kładącego nacisk na mocne nogi i właściwą pracę talii, rozszerzanie, otwieranie i zaokrąglanie obszaru klatki piersiowej i górnej części pleców oraz rozluźnianie, rozciąganie, wyrównywanie, podniesienie, skondensowanie i wzmocnienie mięśni obręczy miednicy (podbrzusza i pleców). Pierwotne założenia się udały, ale mało kto je stosował. Po latach Li TianJi stwierdził, że to w jaki sposób zaczęto jego formy interpretować, oceniać na zawodach (przede wszystkim biorąc pod uwagę efekty wizualne, a nie wewnętrzne zrozumienie), doprowadziło do skutecznego zniszczenia pierwotnego zamysłu, czyli tak ważnej dla niego próby kultywacji tradycji. Sędziowie sportowi, będący często „pseudoekspertami“ i „teoretykami“, bardziej zwracali uwagę na zewnętrzną atrakcyjność, niż wewnętrzną pracę ciała. Zawodnicy, chcąc dostać wyższe noty, zaczęli też ćwiczyć pod tym kątem. Nie wspominając już o tym, jaka jakość towarzyszyła ćwiczeniu formy np. Przez starsze osoby tylko dla zdrowia.

Forma 24:

Forma 24 (Li DeYin):

Historia powstania formy 24:
https://www.youtube.com/watch?v=TvmSJb7eGdk

https://www.youtube.com/watch?v=FZLDYwqf-A0&list=PLH_sqzX6TGxyps56SgKoSHbJTAdDwh5lO

Mimo wszystko Li TianJi nauczał dalej, wybranych uczniów, którzy wykazali się zrozumieniem jego przekazu. On i jego rodzina działali przez cały czas, poświęcając swoje życie szerzeniu Tai Chi i jego tradycyjnych metod również w nowych odsłonach, zarówno w swoim kraju, jak i poza nim, szczególnie w Japonii. Najważniejszymi byli: jego córka Li DeFang i siostrzeniec Li DeYin, który później pełnił funkcję wiceprezesa Chińskiego Stowarzyszenia Wushu. Li TianJi miał przydomek LongFei (Latający Smok), a jego akademia nosi imię Li TianJi Quan Fa.

Wywiad z Mistrzem Li TianJi na temat ważnych zasad jakie powinno się stosować, ćwicząc Tai Chi: https://www.jinli.com.au/blog/li-tianji-the-truths-about-taijiquan

Li Tian Ji i jego grupa ekspertów stworzyła dużo innych współcześnie znanych i cenionych form m.in. bardzo znaną formę sportową stylu Yang z mieczem (32-ruchową), której premiera miała miejsce w 1957 r. Stworzył też formy: 88-Form Yang Taijiquan, Xingyidalianhuan, Wudangjian i Wudangtaijijian. A wspomniany wyżej siostrzeniec Li DeYin stworzył inne znane obecnie formy Tai Chi: 48- (1976 r.), 42- (1989 r.) oraz z pomocą Fanga Mishou i Faye Yip, opisaną niżej formę z wachlarzem: Tai Chi Kung Fu Fan (2001 r.). Był także pomysłodawcą dodania muzyki do praktyki Tai Chi – miał np. muzykę specjalnie skomponowaną do formy 24 i do formy z wachlarzem.

Wracając do Chińskiej Komisja Sportowej (CSC), głównym celem władz było usystematyzowanie metod i uwspółcześnienie stylów tradycyjnych, przygotowanie ćwiczeń zdrowotnych dla całego chińskiego społeczeństwa, a także łatwych do uczenia i oceniania ujednoliconych form na zawody sportowe Wushu. W ten sposób dano starszym członkom społeczeństwa (nie zainteresowanym sztukami walki) narzędzie do dbania o swoje zdrowie oraz kultywowania tradycji i relacji społecznych, a młodszym członkom społeczeństwa (nie zainteresowanym tradycją i zdrowiem) narzędzie do rozwoju kondycji fizycznej, rywalizacji, zawodów, nagród. Władze gorliwie promowały taką formę ćwiczeń, w szkołach, na uczelniach, w zakładach pracy, ośrodkach resocjalizacyjnych, więzieniach. Ćwiczono wszędzie: na placach, w parkach, na boiskach,.. Istnieją przypuszczenia, że chciano w ten sposób również zaoszczędzić na świadczeniach medycznych dając ludziom proste, a jednocześnie skuteczne narzędzie dbania o zdrowie. To wtedy właśnie Tai Chi (Taiji) nazwano potocznie „Chińską Gimnastyką Zdrowotną“, co w późniejszym czasie wprowadziło dość duże zamieszanie, ponieważ tradycyjne chińskie ćwiczenia zdrowotne to Chi Kung (Qigong).

Ten nowy styl to współczesne uproszczenie i normalizacja oryginalnych klasycznych przekazów, stworzone po to, by sztuka ta stała się łatwiejsza do kontrolowania, popularyzowania, uczenia i stosowania w praktyce.

W miarę wzrostu popularności tej odmiany Tai Chi przez ostatnie dziesięciolecia powstawały kolejne formy z umownym podziałem na zdrowotne i sportowe: krótsze, łatwiejsze do uczenia i prezentowania na zawodach, które można było wykonać w ciągu trzech/sześciu minut, podczas gdy wykonanie tradycyjnych długich form zajmuje ok 20-30 minut.

Powoływano kolejne komisje, które tworzyły i wciąż tworzą formy, w kilku kategoriach:
1. Ręczne o charakterze uproszczonym/zdrowotnym (wzorowane na jednym z pięciu tzw. Wielkich Stylów – Yang, Chen, Wu, Sun, Hao), np. 24-ruchowa, 10-ruchowa, Bafa Wubu, Wubu Bafa.
2. Ręczne i z bronią o charakterze sportowym (reprezentujące każdy z w/w stylów, ale uzupełnione o walory sportowe), np. obligatoryjna forma stylu Chen (56), Yang (40), Wu (46), Sun (73), Wu (45), forma z mieczem 32 i 42 oraz nowe formy obligatoryjne Chen i Yang ręczne i z bronią.
3. Ręczne/mieszane (łączące w jednym układzie najbardziej charakterystyczne dla wszystkich stylów techniki, często również o charakterze sportowym), np. forma 48, 42, 32.

Styl Pekiński jest ważną częścią współczesnych chińskich sportów walki Wu Shu i cały czas jest rozwijany przez mistrzów, badaczy, historyków, zawodników i sędziów sportowych. Każdy z Wielkich Stylów ma obecnie w ramach tego stylu kilka form sportowych, wzbogaconych o techniki akrobatyczne i gimnastyczne, a nawet techniki z innych sportowych stylów Wu Shu. Te współczesne wersje Tai Chi stały się obecnie stałym elementem międzynarodowych zawodów turniejowych Wushu i całej propagowanej przez władze kultury współczesnych sportów walki.

Oto kilka przykładów jak powstały niektóre z w/w form:
W 1976 r. stworzono w celach pokazowych dość oryginalną formę 48-ruchową. Była trochę dłuższa, niż 24-ruchowa, ale nadal uproszczona, nie wymagającą aż takiej pamięci, kondycji, równowagi, koordynacji i czasu do nauczenia jak formy tradycyjne. Pracowało nad nią trzech trenerów/mistrzów Wushu, kierowanych podobno przez Men HuiFenga, m.in. Li DeYin (siostrzeniec Li TianJi). Zebrano w niej techniki z czterech oryginalnych stylów: Chen, Yang, Wu i Sun, uproszczono, połączono i nadano charakter stylu Yang, stąd też często forma ta nazywana jest Tai Chi Yang 48-ruchów.

Forma 48:

Pod koniec lat 80. Chiński Komitet Sportowy jeszcze bardziej ujednolicił formy przeznaczone do rywalizacji sportowej. Zebrano kilka zespołów składających się z ekspertów Tai Chi (mistrzów, zawodników, sędziów) i stworzono kilka form tzw. sportowych, które miały reprezentować wszystkie najważniejsze style np. obligatoryjna forma sportowa stylu Chen 56-ruchowa. Stworzono też niezwykle popularną do dziś formę 42-ruchową (1976 r.), nazywaną często po prostu Formą Sportową Tai Chi, która podobnie jak forma 48 zawierała techniki i cechy typowe dla wszystkich stylów Tai Chi (Yang, Chen, Wu, Sun, Hao) zachowując jednocześnie ich oryginalność i różnorodność, ale nadając im sportowy charakter, dynamikę i wysoką skalę trudności. Przy tej formie również pracował siostrzeniec Li TianJi – Li DeYin. Na 11. Azjatyckich Zawodach Sportowych w 1990 roku Wushu zostało po raz pierwszy uwzględnione jako oficjalna dyscyplina, a forma 42-ruchowa została wybrana do reprezentowania Tai Chi.

Forma 42:

Ponieważ w Chinach nic nie dzieje się przypadkiem, bardzo często formy powstawały przy okazji jakiś istotnych dla chińskiej kultury momentów, np.: jako wizytówka, promocja, prezentacja danego wydarzenia np. uznanie WuShu jako Skarb Narodowy, Azjatyckie Igrzyska Sportowe, Olimpiada w Pekinie, dodanie Wu Shu do dyscyplin olimpijskich lub wpisanie Tai Chi na listę UNESCO.

Na przełomie XX i XXI w. Międzynarodowa Federacja Wushu (IWUF) złożyła wniosek do Komitetu Olimpijskiego o włączenie Wushu do Igrzysk Olimpijskich. Na początku 2020 roku, po parunastu latach starań uwzględniono ten wniosek i najprawdopodobniej już niedługo będzie można zobaczyć dwa style Wushu (Tai Chi i Chang Chuan) na Olimpiadzie dla Młodzieży. Należy się spodziewać, że powstaną nowe formy przygotowane jako obligatoryjne formy na zawody i na olimpiadę.

W związku z powyższym, na początku XXI w. (2001 r.) powstała forma z wachlarzem (Tai Chi Kung Fu Shan). Jej stworzeniem zajął się w/w Li DeYin z pomocą Fanga Mishou i Faye Yip. Przygotowano ją jako reklamę Olimpiady w Pekinie w 2008 r., ale też promocję Wu Shu (czyli nowego kandydata na dyscyplinę olimpijską). Dlatego zawierała techniki ze wszystkich stylów Tai Chi oraz z najbardziej charakterystycznych stylów wewnętrznych i zewnętrznych Kung Fu. To niezwykła wizytówka i przegląd przez najważniejsze chińskie sztuki walki, stworzony w oparciu o unikalną chińską broń – Wachlarz Bojowy, reprezentujący kluczową chińską koncepcję Yin Yang: krótki i długi jednocześnie, miękki i twardy, ostry i tępy, żeński i męski, tradycyjny i współczesny, piękny i groźny – nieokreślony i tajemniczy jak całe chińskie Kung Fu. Jej pierwsze pokazy wykonywało jednocześnie 2008 osób nawiązując do daty Olimpiady. Parę lat później, pod wpływem bardzo dobrego odbioru i niezwykłej popularności tej formy, przygotowano drugą taką formę: Tai Chi Kung Fu Fan 2.

Pierwsza forma z wachlarzem:

Druga forma z wachlarzem:

Grupowy pokaz formy z wachlarzem:

Pod koniec XX w. (1999 r) powstała też uproszczona wersja formy 24, forma 10-ruchowa, charakteryzująca się prostotą, symetrią oraz tym, że ćwiczy się ją praktycznie w jednym miejscu. Powstała tuż przed Olimpiadą w Pekinie, by w łatwy sposób powszechnie promować Tai Chi, tak by na całym świecie nawet osoby nie zainteresowane zgłębianiem tej sztuki mogły jej spróbować.

Forma 10-ruchowa:

Kilka lat temu (2018 r.) powstał tzw. Nowy Standard Tai Chi – unikalna forma Tai Chi Bafa Wubu, zawierająca Osiem głównych Metod i Pięć Kierunków/Kroków, nawiązując w ten sposób do korzeni technicznych, metodycznych i filozoficznych tej niezwykłej sztuki walki. Jedną z dawnych nazw sztuki Tai Chi było: Sztuka Walki 13-strategii Shi San Shi Chuan i forma ta przedstawia te strategie. Zawiera koncepcje Yin Yang (Dwóch Sił), Ba Gua (Ośmiu Trygramów) i Wu Xing (Pięciu Elementów). Forma powstała w momencie, gdy Tai Chi zgłoszono do listy Niematerialnego Dziedzictwa UNESCO. Miała w prosty sposób zaprezentować sedno tej złożonej, zakorzenionej w wielu tradycjach sztuki. Forma Tai Chi Ba Fa Wu Bu powstała w oparciu o styl Yang (przede wszystkim o formę 24- i 10-ruchową). Obecnie Mistrzowie innych wielkich stylów dostali od władz zlecenie na stworzenie podobnych form w oparciu o swoje rodowe przekazy.

Forma Tai Chi Ba Fa Wu Bu:

PODSUMOWANIE
Współczesne Tai Chi rozdzielając się więc na dwa równie ważne, w pewnym sensie skrajne nurty (zdrowotny i sportowy), wykorzystuje do tego często te same narzędzia, czyli te same tworzone przez ekspertów formy. A formy, dotychczas niezmieniane od kilkuset lat, to główne narzędzie treningowe. W każdym z tradycyjnych stylów występowała po prostu jedna, długa (88, 108, 112 ruchów) forma podstawowa i druga, najczęściej tzw. szybka. W XX w. masowo zaczęto tworzyć nowe formy, często uproszczone, skrócone, zmodyfikowane, a także wzbogacone o aspekty sportowe. W wyniku tej popularności pojawiła się pewna rozbieżność między praktykującymi tradycyjne Tai Chi pod kątem sztuk walki, a tymi, którzy praktykują je ze względu na jego walory sportowo/estetyczne oraz tymi, którzy są bardziej zainteresowani jego korzyściami dla zdrowia fizycznego i psychicznego. Charakter sportowy jest wykorzystywany przy pokazach i zawodach, a formy mają na celu rywalizację, a nie utrzymanie zdrowia lub zdobywanie umiejętności bojowych. W tradycyjnych przekazach uważa się jednak, że te dwa aspekty (zdrowie i sztuki walki) są jednakowo potrzebne i ważne, jak Yin i Yang. Dlatego „rodzinne” przekazy nadal kultywują tradycje bojowe, niezależnie od intencji i potrzeb treningowych uczniów.

Tai Chi, obok Jogi, jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających się na całym świecie dawnych form aktywności fizycznej, zwracających uwagę na kultywację zdrowia. Coraz więcej badań naukowych potwierdza jej skuteczność w profilaktyce, a nawet wspomaganiu leczenia wielu chorób, nawet tych cywilizacyjnych. Najczęściej wymieniane to: niskie ciśnienie, zaburzenia równowagi, depresja i stres, zaburzenia snu, dolegliwości bólowe, wytrzymałość mięśni i gęstość kości, osłabienie systemu odpornościowego, stany zapalne, zaburzone zdolności poznawcze, sprawność sercowo-płucna, osłabiony system nerwowy, gorsze samopoczucie. Tai Chi skutecznie pomaga w rekonwalescencji, rehabilitacji, terapii i szeroko pojętej profilaktyce zdrowotnej.

OPIS WYBRANYCH FORM

FORMA 24
Najstarszą i najbardziej znaną formą stylu pekińskiego jest „Tai Chi 24 ruchy” zwana też Beijing 24 Taijiquan lub Standaryzowaną Formą Pekińską – Èrshísì shì Tàijí (二十四式太極). Forma ta odegrała olbrzymią rolę w popularyzacji Tai Chi w komunistycznych Chinach i ostatecznie na całym świecie. Była łącznikiem tradycji i nowoczesności, hermetycznego komunistycznego systemu i otwartego świata Zachodu. Dzięki tej formie Tai Chi przetrwało rewolucję kulturalną i otworzyło bramy do tego, co było wcześniej i do tego, co stało się później i dzieje się do dziś w tej niezwykłej sztuce. Formę tę znają powszechnie praktycy Tai Chi na całym świecie.

Za twórcę tej i wielu innych form uważa się w/w profesora Li Tian Ji i powołany przez niego zespół. Był on pierwszym mistrzem, który oficjalnie rozpoczął współpracę z Chińską Komisją Sportową (CSC). Nazywany jest „Ojcem Współczesnego Taijiquan” o pseudonimie Longfei (Latający Smok). Wywodził się z rodziny o bardzo bogatych tradycjach sztuk walki, a sam był ekspertem w kilku z nich. W skład jego zespołu Tai Chi Chuan (Taiijquan) wchodziło podobno czterech mistrzów: Chu Guting, Cai Longyun, Fu Zhongwen i Zhang Yu.

W 1956 roku komisja ta opracowała i wydała ustandaryzowane i uproszczone wersje wielu tradycyjnych form Tai Chi. Tai Chi 24 była pierwszą i najważniejszą z nich.
Mistrzowie skrócili tradycyjną długą formę Yang propagowaną przez Mistrza Yang Chengfu z 88 do 24 ruchów. Jest oczywiście dłuższa niż 24 ruchy, gdyż niektóre techniki powtarzają się 2, 3, a nawet 4 razy. Jej wykonanie zajmuje jednak tylko ok. 5-6 minut, a nie jak tej długiej – ponad 20 minut. Jest też dużo bardziej symetryczna – większość technik wykonuje się na obie strony. Wyeliminowano wiele ruchów, które można znaleźć w długiej formie stylu Yang, podobnych do innych lub trudniejszych fizycznie i koordynacyjnie: np. Uderzenie Tygrysa, Omiatanie Lotosu, Krok w Kierunku Siedmiu Gwiazd, Uderzenie po Łokciem. Zrezygnowano też z wracania w trakcie ćwiczenia formy, do technik, które w długich formach nie tylko wykonywano kilka razy z rzędu, ale też powtarzały się w I, II i II części kilkukrotnie. Zmieniono i uproszczono charakter wykonywania ruchów – cechy charakterystyczne dla tej formy to obszerne ale dość płaskie („dwuwymiarowe”) ruchy, duże łuki, długie pozycje, charakterystyczne kołysanie (wycofywanie ciężaru), podział każdej techniki na trzy fazy ułatwiające liczenie i podążanie za sekwencją, stworzenie technik i przejść ułatwiających utrzymanie skupienia wzroku, a tym samym umysłu na rękach/ciele. Formę wykonuje się w dwóch kierunkach (w lewo i w prawo) i podzielona jest na charakterystyczne „linie“. Pierwsza linia składa się z kilku powtarzających się technik wykonywanych w lewo z podstawowym sposobem poruszania się w przód (Rozczesywanie Grzywy, Żuraw Rozkładający Skrzydła, Zagarnięcie z Kolana, Granie na Harfie). Później linia w prawo z krokami tyłem (Odepchnięcie Małpy), techniki w miejscu na obie strony (Chwytanie Wróbla za Ogon), linia z krokami bokiem w lewo (Pojedynczy Bicz i Dłonie Chmur), kilka technik po skosie (Klepnięcie Konia, Kopnięcie Piętą, Uderzenie w Uszy), linia z krokami w prawo tyłem i przodem (Wąż Pełzający w Dół, Kogut Stojący na Jednej Nodze, Uderzenie Czółenkiem i Igła na Dnie Morza) i ostatni fragment z obrotem o 180 stopni wracając do wyjściowego kierunku (Uderzenie Pięścią i Uniesienie Tygrysa). Forma kończy się w tym samym miejscu i w tą samą stronę, w którą się zaczyna. Linie są proste, przewidywalne i ułatwiające odnalezienie się w przestrzeni oraz w dużej grupie ludzi. Dzięki takiej konstrukcji forma ma bardzo łagodny i przejrzysty charakter.

Prawidłowo wykonana może być przykładem wdzięku, piękna i dać solidne podstawy do poznania i cieszenia się ruchem Tai Chi. Zawiera istotne elementy tradycyjnego stylu Yang Tai Chi i stanowi dobre do niego wprowadzenie. Pierwotnym jej założeniem było zebranie i usystematyzowanie najważniejszych tradycyjnych metod wewnętrznych stylów bojowych i miała służyć jako solidne przygotowanie nawet do ćwiczenia starszych tradycyjnych form. Pisałem o tym wyżej. Miała w ten sposób uratować rozmywające się w natłoku płytkich i odmiennych opinii coraz większej ilości praktyków Tai Chi tradycyjne zasady i metody kładąc nacisk na najważniejsze: mocne nogi i właściwą pracę talii, rozszerzanie, otwieranie i zaokrąglanie obszaru klatki piersiowej i górnej części pleców, rozluźnianie, rozciąganie, wyrównywanie, podniesienie, skondensowanie i wzmocnienie mięśni obręczy miednicy (podbrzusza i pleców), otwieranie i zamykanie Kua itd. Występujące w niej koordynacja i synchronizacja oraz sprężania i rozprężania skutecznie angażowały i odpowiednio ćwiczyły wszystkie obszary ciała pozwalając im się wzmocnić, pootwierać, rozruszać i połączyć (zazębić): stopy, nogi, biodra, miednica, kręgosłup, klatka piersiowa, oś ciała, ramiona, głowa, wzrok, oddech. Ważne były też: relaks, płynność, łuki, pustka i pełnia, zwinność, odpowiednia ilość siły. Paradoksalnie współczesny system szczególnie związany z ocenianiem choreografii na zawodach (powierzchowność, atrakcyjność wizualna, efekciarstwo) oraz jej popularność wśród ćwiczących tylko dla zdrowia spowodował, że forma ta odbierana jest jako ta, która od tradycji odbiegła. Nazywa się ją uproszczoną, ale pierwotnie to „uproszczenie“ miało w prosty sposób przekazać najważniejsze metody treningowe, a nie jak powszechnie się uważa, uprościć styl i zmniejszyć jego wartość. Jej twórca Li TianJi podobno był rozczarowany zupełnym brakiem zrozumienia jego pracy i zinterpretowania tej formy w sposób całkowicie odbiegający od jego założeń.

Współczesne innowacje miały pozbawić jej aspektów bojowych, a co za tym idzie wzmacniania potencjału energetycznego, rozwijania energii spiralnej itd. (charakterystycznych dla treningu ciała i umysłu niezależnych wojowników), a zostawić uspokojenie, wygładzenie i podstawowe rozruszanie ciała, potrzebne ludziom dla zdrowia i relaksu, a oparte o atrakcyjne wizualnie, wykonywane z wdziękiem, miękko i płynnie ruchy.

Tak, czy inaczej ważne było to, że dzięki swej prostej konstrukcji mogła być dość szybko nauczana wśród ludzi w różnym wieku np. w ramach programów wychowania fizycznego w szkołach i na uczelniach, w domach kultury, wśród pracowników fabryk, wśród osób starszych w parkach np. w celu budowania relacji społecznych, pacjentów w szpitalach w celach rekonwalescencji, w centrach seniora w celu zapobiegania upadkom, w ośrodkach opieki w celu rehabilitacji itd. Mogła być łatwo wykonywana przez duże grupy ludzi poustawiane w równych rzędach, ponieważ choreografia ruchu jest przygotowana w liniach prostych i łatwa do naśladowania np. przez osoby, które jej nie znają, albo którym z jakiegoś powodu trudno ją zapamiętać.

Była też łatwa do wykorzystania i oceniania na zawodach, gdyż każdy zawodnik miał wykonać te same techniki, w tym samym czasie w z góry określonej skali trudności i wyglądzie choreograficznym.

Dzięki takiej konstrukcji jest przystępna praktycznie dla każdego, bez względu na kondycję fizyczną, wiek, zaangażowanie, zrozumienie, potrzeby, możliwości. Jej budowa, zwięzłość, wygląd spodobał się wszystkim, zarówno młodszym i starszym.

Po początkowym okresie promocji w Chinach, rozprzestrzeniła się na cały świat. Jest obecnie najbardziej znaną, niesamowicie popularną formą Tai Chi, ćwiczoną dosłownie wszędzie. Dla wielu osób, które nie są artystami sztuk walki, jest to jedyna forma, jaką znają lub z jaką się zetknęli. W związku z tym jest też nieoficjalnie wizytówką i reprezentantem Tai Chi, a również medium łączącym adeptów różnych stylów i szkół na wszystkich kontynentach. Umożliwia wymianę doświadczeń z innymi entuzjastami na całym świecie. Każdy, kto jest biegły w Tai Chi Chuan, może (i powinien) dość łatwo przyswoić sobie ten zestaw. Wyjeżdżając gdziekolwiek i widząc ludzi ćwiczących Tai Chi, jest duża szansa, że będą ćwiczyć właśnie tę formę.

Warto jednak docenić jej wartość techniczną i metodyczną oraz wydobyć z niej to, do czego została stworzona – przejrzyste podanie najważniejszych zasad tradycyjnego Tai Chi.

Spis ruchów i linki do filmów prezentujących tą formę znajdują się na końcu tego materiału.

FORMA 10
Forma 10-ruchowa Tai Chi (Tai Chi 10 Form, 太極拳十式), znana także jako forma 8-ruchowa powstała również na zamówienie Chińskiej Komisji Sportowej (CSC) pod koniec XX w. (1999 r.) w oparciu o wspomnianą wyżej formę „Tai Chi 24″. Jej techniki wywodzą się zatem również ze stylu Yang, który jest jednym z najważniejszych i przełomowych w całej historii Tai Chi. Różnica w nazwie (8 lub10 technik) zależy od tego, czy wlicza się w numerowanie „Rozpoczęcie” i „Zakończenie” formy.
Jak to zwykle bywa z takimi współczesnymi tworami, było kilka powodów jej stworzenia: skondensowana wizytówka tej sztuki, kolejna forma na zawody sportowe, kolejny materiał egzaminacyjny oraz łatwa do nauczenia forma warsztatowa.

Forma ta mocno różniąca się od dotychczasowych form okazała się doskonałą odpowiedzią na potrzeby i możliwości współczesnego człowieka u progu XXI w., tym bardziej, że od połowy XX w. do początków XXI potrzeby te dynamicznie się zmieniały, tak jak zmienił się nasz standard życia, wykształcenie, wiedza, percepcja, technologie.
Forma nie jest wymagająca ani fizycznie, ani pamięciowo. Bardzo łatwo można się jej nauczyć np. na weekendowych warsztatach. Może ją ćwiczyć każdy, nawet osoby z poważnymi kłopotami ze zdrowiem albo w podeszłym wieku. W odróżnieniu od tradycyjnych długich form Tai Chi, które trwają ponad 20 minut, jej wykonanie zajmuje około 3-4 minuty. Ma jeszcze kilka innych dodatkowych cech różniących ją od form tradycyjnych i współczesnych, a ważnych w dzisiejszych czasach: jest całkowicie symetryczna, gdyż każda technika wykonywana jest na prawą i na lewą stronę (formy tradycyjne były zestawem technik bojowych, więc cześć technik była wykonywana tylko na jedną stronę, a symetria uzyskiwana była przez ćwiczenie np. całej formy na tzw. lewą stronę – lustrzane odbicie) i ćwiczy się ją praktycznie w miejscu (formy tradycyjne, pełne kroków, zmian kierunków, wymagały go dużo więcej). Jednocześnie zawiera najważniejsze techniki Tai Chi wprowadzane w odpowiedniej, ściśle przemyślanej kolejności, stopniowo dawkując skalę trudności fizyczną i techniczną. Gdybyśmy pominęli tradycyjne nazwy i orientalny kształt technik, a przeanalizowali to, w jaki sposób zestaw ten angażuje biomechanikę ciała, moglibyśmy techniki te nazwać: zatrzymanie ciała i stworzenie odpowiednich warunków, ustawienie struktury, zgięcie stawów, skręcenie stawów i otwarcie ciała, pełna praca ciała z zaangażowaniem jednej strony od stóp do dłoni, pełna praca ciała z zaangażowaniem po przekątnej od stóp do dłoni, poruszanie się bokiem z koordynacją i synchronizacją wszystkich kierunków, praca z równowagą z wykorzystaniem kolana i dłoni, praca z równowaga z wykorzystaniem dwóch rąk i nogi, precyzja połączeń i przepływów z różnorodną pracą nóg, bioder, kręgosłupa i rąk oraz zamknięcie, powrót do pozycji wyjściowe i utrwalenie ćwiczenia – czyli prosty, odpowiednio dobrany i przejrzysty proces treningowy. A wszystko opiera się na technikach znanych z formy tradycyjnej Tai Chi, ale umieszczonych i połączonych w nietypowy ale genialnie przemyślany i skuteczny zarazem sposób: Otwarcie, Rozpoczęcie, Odepchnięcie Małpy, Zagarnięcie z Kolana, Rozczesywanie Grzywy, Dłonie Chmury, Złoty Kogut, Kopnięcie Piętą. Forma zwieńczona jest czterema najważniejszymi technikami/bramami: Odparowanie, Ściągnięcie, Nacisk, Pchnięcie (zwanymi w całości Chwytanie Wróbla za Ogon) oraz Uniesieniem Tygrysa, Skrzyżowaniem Rąk i Zamknięciem.

Dzięki takiemu zestawieniu technik, forma zachowuje charakter i skuteczność tej sztuki. Jest jednocześnie prostym, niezobowiązującym, łatwym i krótkim, w związku z tym odpowiednim materiałem do regularnego ćwiczenia, dając możliwość stopniowego dawkowania sobie zaangażowania i trudności oraz ucząc kultury codziennego ruchu, nabierania „smaku”. Można zacząć od jednego powtórzenia dziennie (4 minuty) i co jakiś czas zwiększać ilość powtórzeń lub zmieniać sposoby ćwiczenia. Najbardziej znane sposoby wykonywania tej formy (w większości nie możliwe do zastosowania w innych formach) to: powtórzenie jej trzy razy w całości, powtórzenie każdej techniki 3 razy zanim przejdzie się do następnej, zatrzymywanie się w każdej pozycji na kilka sekund i dopiero przechodzenie do następnej. Mimo, że forma powstała niedawno już stała się jedną z najczęściej uczonych form na warsztatach. Bardzo dobrze przyjęta w Chinach, staje się coraz bardziej popularna na całym świecie. Mimo dziesiątków stylów i setek form ta stworzona została w sposób unikalny, wręcz genialnie dopasowany do dzisiejszych czasów, okoliczności, nurtów i potrzeb. To perfekcja w prostocie. Ideą Tai Chi jest wykorzystanie wszystkich możliwości ciała dzięki jego współpracy z umysłem, co potocznie w Chinach nazywa się „umiejętnością użycia energii Chi“. Ta forma dodatkowo dokonuje naukowo racjonalnych dostosowań kolejności ruchów, skali trudności, obciążeń fizycznych zgodnie z współczesną wiedzą o biomechanice ciała, regulacjami fizjologicznymi i cechami sprawności.

Spis ruchów i linki do filmów prezentujących tą formę znajdują się na końcu tego materiału.

FORMA TAI CHI BAFA WUBU – 8 METOD 5 KROKÓW TAI CHI
Forma Tai Chi Bafa Wubu (Osiem Metod, Pięć Kroków) (太極拳八法五步) to najnowszy, tzw. Standard Tai Chi stworzony w Chinach w lipcu 2018 roku na zamówienie Chińskiej Komisji Sportowej. Zaprezentowano ją oficjalnie podczas obchodów Międzynarodowego Dnia Tai Chi w 2019 r.

Powstała jako nawiązanie do korzeni technicznych, metodycznych i filozoficznych tej niezwykłej sztuki walki. Pojawiła się w momencie, gdy Tai Chi zgłoszono do Listy Niematerialnego Dziedzictwa UNESCO. Miała w prosty sposób przedstawić sedno tej złożonej, zakorzenionej w wielu tradycjach sztuki walki również ludziom, którzy jej nie znają i nie ćwiczą, a chcieliby zrozumieć jej działanie, popularność, rolę w kulturze chińskiej i powody wpisania na listę UNESCO. Jest jedną z najkrótszych oficjalnych form tzw. Stylu Pekińskiego. Cel jej powstania jest oczywiście wieloraki: proste przedstawienie złożonego stylu, prezentacja najważniejszych tradycyjnych metod, koncepcji, technik i strategii, krótkie wprowadzenie do Tai Chi, kolejny sposób na łatwą promocję tej sztuki oraz nowoczesny sposób na zintegrowanie tradycyjnych założeń z współczesnymi potrzebami.

Forma ta nie jest tylko łącznikiem tradycji i nowoczesności, ale też różnych wykształconych przez setki lat nurtów i aspektów Tai Chi: bojowego (zawiera nie tylko najważniejsze techniki i strategie bojowe, ale też techniki z Fajing – dynamiczną emanację siły/energii), zdrowotnego (jest prosta fizycznie, nie wymagająca, częściowo wykonywana stojąc w miejscu), filozoficznego (zawiera trzy najważniejsze koncepcje filozoficzne: Yin Yang (Dwóch Sił), Bagua (Ośmiu Trygramów) i Wu Xing (Pięciu Elementów) oraz sportowego (jest kolejną standardową ale ciekawą, estetyczną i widowiskową choreografią do oceniania na zawodach). W niezwykły sposób łączy więc tradycję i teraźniejszość, charakter bojowy i zdrowotny, złożoność i prostotę, czyli to z czego Tai Chi powinno być znane – łączenie przeciwieństw.

Forma Bafa Wubu, to doskonałe wprowadzenie do struktury tworzącej Tai Chi. Składa się z Ośmiu głównych Metod (Bafa) i Pięć Kierunków poruszania się (Wubu). Bafa to cztery tzw. metody proste lub właściwe (Sizheng) oraz cztery metody narożne lub ukryte (Siyu). Metody proste to Peng (Odparowanie), Lu (Ściągnięcie), Ji (Nacisk) i An (Pchnięcie). Metody narożne to Tsai/Cai (Zaczepienie/Zerwanie), Lie (Rozdzielenie/Rozerwanie), Zhou (Techniki Łokcia/Uderzenie) i Kao (Techniki Barku/Odbicie). Wubu odnosi się do pięciu kroków/kierunków poruszania się: ruch do przodu (Qianjin), ruch do tyłu (Houtui), krok w lewo (Zuogu), krok w prawo (Youpan) i centralna równowaga (Zhongding). Bafa (Osiem Metod) tłumaczone również jako Bamen (Osiem Bram) plus Wubu (Pięć Kroków/Postaw) tłumaczone również jako Pięć Kierunków Poruszania daje Trzynaście Mocy/Strategii. Dla doświadczonych praktyków Taiji są one również znane jako 13 Postaw (Shi San Shi). Ostatni znak Shi, został umownie przetłumaczony jako „postawa”, ponieważ w kontekście Taiji odnosi się on do konkretnej czynności ciała. Jednak sam w sobie może oznaczać „moc”, „siłę”, „energię“, „strategię“ lub „tendencję”. Te Trzynaście Mocy uważane jest za zasadniczy rdzeń całego Tai Chi. Właśnie dlatego jedną z dawnych nazw Tai Chi było: Sztuka Walki 13-strategii „Shi San Shi Chuan”. Jest to więc nowa prezentacja cenionych tradycyjnych koncepcji omówionych np. w klasycznym tekście o Taijiquan – „Taijiquan Jing”, zbiorze esejów uważanym za kanon tej sztuki. Niektóre z tych pism pochodzą nawet z XIII wieku, podczas gdy kilka z nich datuje się znacznie później, na koniec XIX i początek XX wieku.

Forma ta nawiązuje również do trzech głównych starochińskich teorii filozoficznych: Yin Yang (Dwóch Sił), Ba Gua (Ośmiu Trygramów): Niebo (Chien), Ziemia (Kun), Woda (Kan), Ogień (Li), Wiatr (Sun), Piorun (Chen), Jezioro (Tui), Góra (Ken) oraz Wu Xing (Pięciu Elementów): Metal (Jin), Drzewo (Mu), Woda (Shui), Ogień (Huo), Ziemia (Tu).

Forma Bafa Wubu ma jednocześnie nowoczesny charakter, pasuje do potrzeb i możliwości współczesnego człowieka – jest krótka, symetryczna, potrzebuje mało czasu by ją opanować i mało miejsca, by ją wykonać. Jest też racjonalno-naukowym dostosowaniem starodawnych metod do współczesnych warunków, opartym o wiedzę o budowie i pracy ludzkiego ciała.

Jest ciekawą propozycją dla osób młodych, starszych, a nawet schorowanych, gdyż pierwszą jej część można ćwiczyć nawet na siedząco. To niezwykła kombinacja i prawdziwy majstersztyk treningowy przystępny dla każdego, bez względu na cel ćwiczenia, wiek, możliwości i potrzeby. Jednym z walorów jest oczywiście to, że na jej naukę nie potrzeba dużo czasu i nie stawia żadnych ograniczeń fizycznych, kondycyjnych itd.

Bafa Wubu, pomimo swojego nieco niezręcznego mandaryńskiego tytułu, jest nowym i nietypowym podejściem do współczesnych nurtów upraszczania form klasycznych. Forma ta „recytuje“ wszystkie Osiem Mocy najpierw z pozycji stojącej, powtarzając każdą z metod na prawą i lewą stronę. Następnie powtarza wszystkie Osiem Mocy, ponownie na lewą i prawą stronę, ale z czterema kierunkami poruszania się, kończąc znów w Centrum jedną z najważniejszych technik Tai Chi na jednej nodze – pozycją znaną w stylu Yang jako „Złoty Kogut Stojący na Jednej Nodze“ (Jin Ji Du Li). Na pierwszy rzut oka jest to bardzo podstawowa forma, ale także równa i zrównoważona. Jest wystarczająco prosta dla początkującego, ale zbudowana na fundamencie, który zaawansowanemu praktykowi daje możliwość zgłębiania, analizowania i odkrywania subtelnych różnic fizycznych, technicznych, energetycznych i jakościowych każdej z ośmiu technik przez lata, skłaniając w ten sposób do regularnego, tradycyjnego treningu opartego na dużej ilości powtórzeń.

Jest symetryczna, tak jak forma 10-ruchowa, w której nietypowa dla tradycyjnych form symetria była kluczowym elementem. To powoduje, że nie wymaga dużo miejsca. Każda technika wykonywana jest więc na lewą i prawą stronę. Różnica polega na tym, że forma 10-ruchowa to pojedyncze kroki tylko w prawo i w lewo, a formę Ośmiu Metod ćwiczy się poruszając się po dwa kroki i to w czterech kierunkach. Pierwszą jej część ćwiczy się praktycznie stojąc w miejscu, a drugą w poruszaniu na planie krzyża robiąc po dwa kroki w każdą stronę: dwa kroki do przodu, dwa do tyłu, dwa w lewo i dwa prawo oraz dwa kroki do tyłu, dwa do przodu, dwa w prawo i dwa w lewo. Do jej wykonania wystarczą 2 m2.

Co ciekawe, forma ta powstała w oparciu o uproszczone techniki wywodzące się ze stylu Yang z przekazu Mistrza Yang Chengfu, a występujące też w formach 24 i 10. Przede wszystkim nawiązuje do swojej legendarnej poprzedniczki – formy 24-ruchowej. Wielu doświadczonych praktyków lekceważyło uproszczoną formę 24-ruchową, ponieważ praktycznie była ona niczym więcej niż wycinkiem tradycyjnej formy stylu Yang, a naturalną preferencją poważnych adeptów Tai Chi było wykonywanie pełnej, długiej formy tak, jak powinno się to robić. Bafa Wubu jest jednak kompilacją uniwersalnych dla Tai Chi podstaw i daje możliwość różnorodnego, wszechstronnego doskonalenia nawet przez najbardziej wymagających, zaawansowanych adeptów tradycyjnego Tai Chi. Początek formy nadal odzwierciedla styl Yang, ale ekspresja niektórych ruchów, szczególnie Ji, Zhou i Kao, ma w sobie więcej Fajin (emisji siły) niż np. forma uproszczona 24. Dzięki temu Bafa Wubu jest bardziej atrakcyjna również dla uczących się Tai Chi jako sztuki walki, a również dla praktyków innych stylów Tai Chi i innych sztuk walki. Jak dotąd, wstępny konsensus w sprawie Bafa Wubu wśród doświadczonych praktyków Tai Chi jest pozytywny, ponieważ jest to coś, co może być stosowane jako podstawowa codzienna praktyka skupiona na sednie starodawnej sztuki walki Tai Chi, lub po prostu jako przygotowanie do treningu lub jego zakończenie (tzw. rozgrzewki lub schładzania). Może też być kolejną, niezależną od stylu, przekazu, podejścia i możliwości samodzielną praktyką pozwalającą poznać Tai Chi i czerpać z tej sztuki wielorakie korzyści.

Czas pokaże, czy forma ta zdobędzie globalne uznanie, a może nawet prześcignie popularnością formę 24. Bez wątpienia jest kolejnym wyrazem rosnącej chińskiej kampanii „Soft Power”. Ogólnie przyjęło się, by każdy praktyk Tai Chi, bez względu jaki ćwiczy styl, znał te dwie rozpowszechnione na cały świat formy. Potencjał Bafa Wubu wydaje się być jednak bardziej obiecujący. Być może dlatego, że ma wyeksponowane solidne podstawy teoretyczne.

Zespół, który tworzył tę formę napisał że: „Jest wiele form uproszczonych tworzonych od 1956 r. na zamówienie Centralnej Komisji do Spraw Sportu Chin. Jednak trudno je dalej popularyzować i upowszechniać ze względu na złożoność i ilość technik oraz form. Dlatego nasz zespół, na prośbę CSC, opracował nową formę Bafa Wubu Tai Chi, przedstawiając procedury wprowadzające do Tai Chi stylu Yang charakteryzujące się prostymi technikami i prostą strukturą, która może znaleźć zastosowanie w promowaniu tej sztuki w kraju i za granicą“.

Podsumowując, forma ta pozwala poznać w szybki i prosty sposób ogólny charakter sztuki Tai Chi (prostotę, spokój, łagodność, powolność, miękkość i dynamikę), ale też jej korzenie techniczne czyli Osiem Głównych Metod – Bafa, Pięć Kierunków i sposobów poruszania się – Wubu, trzy główne koncepcje filozoficzne (Yin Yang, Bagua, Wuxing). Spełnia wszystkie najważniejsze oczekiwania współczesnego odbiorcy i nie stawia barier – jest krótka, prosta, symetryczna, nie wymaga miejsca i kondycji oraz daje elastyczność w interpretacji związanej z celem ćwiczenia. Pozwala też docenić niezwykłą wręcz uniwersalność, ponadczasowość i ponad kulturowość tej sztuki, mogącej dopasować się do potrzeb, czasów i okoliczności, nie tracąc swojego charakteru – jak woda.

Forma Bafa Wubu Tai Chi tak szybko zyskała popularność, że już teraz realizowany jest projekt stworzenia podobnych form reprezentujących każdy z tzw. Wielkich Stylów Tai Chi. Mistrzowie tych stylów, m.in. stylu Hao dostali zamówienie na stworzenie podobnych form prezentujących ich rodzinne przekazy. Tak powstała np. w 2021 r. forma Wubu Bafa stylu Wu/Hao.

Poza tym, że forma Tai Chi Bafa Wubu skutecznie wprowadza w temat Tai Chi, jest też traktowana jako wydarzenie sportowe. Jest dość mocno promowana na całym świecie, przez specjalne grupy pokazowe jako wizytówka tej ważnej i cenionej we współczesnych Chinach sztuki. W promocji biorą udział znani aktorzy i mistrzowie Wushu.m.in. gwiazda filmowa Vincent Zhao Wenzhou, który występuje w oficjalnym filmie promocyjnym tej formie. Była ona też głównym elementem trasy pokazowej „The Belt and Road China Tai Chi Culture World Tour 2018/2019“, w ramach której Bafa Wubu rozpowszechniano w Europie i w Stanach Zjednoczonych.

Spis ruchów i linki do filmów prezentujących tą formę znajdują się na końcu tego materiału.

FORMA Z WACHLARZEM
Forma znana pod nazwą „Tai Chi Kung Fu Shan” (太極功夫扇) to najpopularniejsza forma Tai Chi z wachlarzem jaka powstała kiedykolwiek w Chinach. Została stworzona w 2001 roku przez Mistrza Li DeYina i jego zespół, w skład którego wchodzili podobno: Fang MiShou i Faye Yip. Mistrz Li DeYin był nauczycielem Mistrza Jessego Tsao, a ja miałem możliwość uczyć się jej od ucznia tego mistrza. Formę tą zaraz po stworzeniu wykorzystano powszechnie m.in. jako element promocji Igrzysk Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku. Już w 2001 roku po raz pierwszy wykonano tę formę publicznie, a w prezentacji wzięło udział 2008 osób, nawiązując taką liczbą do daty igrzysk. Na tych igrzyskach zaprezentowano chińskie sztuki walki Wu Shu (w tym Tai Chi) również na niezwykle spektakularnej Ceremonii Otwarcia i zaproponowano dołączenie ich do grona dyscyplin olimpijskiej. Jednak dopiero w 2020 roku Komitet Olimpijski zdecydował, że grupa chińskich sportów walki Wu Shu, razem z Tai Chi będzie oficjalną dyscypliną na Igrzyskach Olimpijskich początkowo Młodzieżowych.

Forma z wachlarzem od samego początku spotkała wielu entuzjastów w Chinach. Prezentowano ją w całym kraju nie tylko przed i w trakcie igrzysk, ale w czasie różnych świąt i wydarzeń kulturalnych. W czasie jednej z największych prezentacji formę wykonywało jednocześnie 10 000 osób. Od tego czasu popularność tej formy ogromnie wzrosła. Obecnie jest znana, doceniana i ćwiczona przez miliony osób w Chinach na całym świecie. Forma składa się z technik opartych na charakterystycznych pozycjach Tai Chi uwzględniając poprawność ustawienia i pracy ciała, charakter poruszania się, walory artystyczne i skuteczność bojową. Zawiera szerokie spektrum technik wywodzących się nie tylko z różnych stylów Tai Chi (Yang, Chen, Wu, Sun, Hao), ale też dawnych stylów walki stalowym wachlarzem i innymi rodzajami broni (miecz, szabla, laska, kij, włócznia, halabarda), innych stylów Kung Fu (Bagua, Cha Quan, Chang Quan i td.), a także z tradycyjnego chińskiego tańca. Jest więc przeglądem przez techniki, style, strategie, tradycje. Składa się z czterech części, o bardzo podobnej długości i opartych o te same główne techniki, a jednocześnie różniących się dynamiką i tematem/stylem przewodnim, który w nich jest prezentowany. Pierwsza cześć opiera się na ruchach Tai Chi Yang i Wu, technikach miecza oraz stylu Bagua i Długiej Pięści. W drugiej pojawiają się ruchy stylu Tygrysa, Smoka, Modliszki okraszone technikami miecza, włóczni, halabardy. Trzecia część wzbogacona o techniki dynamiczne stylu Chen Tai Chi oraz kroki Bagua, a w czwartej dominują style Tai Chi, a przede wszystkim styl Yang, Wu, Hao i Sun.

Większość form z bronią, nawet w Tai Chi jest dość energiczna, ale ta forma jest skonstruowana w tak, by można ją interpretować na różne sposoby. Może być wykonywana ekspresyjnie – w elegancki i pełen wdzięku sposób (jako piękny układ choreograficzny), powoli – spokojnie i ostrożnie (jako ćwiczenie prozdrowotne) lub energicznie i dynamicznie (o charakterze sportowym lub bojowym). Jest także świetną alternatywą dla ćwiczeń z tradycyjną bronią (miecz, szabla, włócznia), gdy ta tradycyjna broń jest dla ćwiczących zbyt trudna, za ciężka lub po prostu odstraszająca swoim widocznym charakterem bojowym.

Do formy, która miała w uniwersalny sposób pokazać przede wszystkim wszechstronność i ponadczasowość Chińskich Sztuk Walki wybrano Wachlarz Bojowy, niezwykłą chińską broń: krótki i długi jednocześnie, miękki i twardy, ostry i tępy, żeński i męski, tradycyjny i współczesny, piękny i groźny – nieokreślony i tajemniczy jak całe chińskie Kung Fu, a jednocześnie poprzez te w/w dualizmy mocno podkreślający główną starożytną chińską koncepcję filozoficzną związaną z Tai Chi – Yin Yang. Wachlarz jest jednocześnie jedyną dawną chińską bronią używaną do dziś jako sprzęt użytku domowego. Nie używa się współcześnie szabli, mieczy, buław itp. broni, a wachlarz tak. Dlatego jest rozpoznawalny przez każdego.

Forma ta może być praktykowana bez względu na wiek, cele treningu, możliwości fizyczne i kondycję. Jest uniwersalna, ładna choreograficznie, elegancka i przyjemna w wykonaniu. Powstał również do niej utwór muzyczny, który nawiązuje do ruchów, gloryfikuje chińskie tradycje sztuk walki, nadaje tempo, motywuje oraz poszerza walory estetyczne. Z jego tekstu można się dowiedzieć, że: „Południowa Pięść i Północne Kopnięcia, style Shaolin i Wudang, Tai Chi i Bagua – Dłoń Ośmiu Trygramów, Chiny mają niesamowite Kungfu“. Utwór ten wykorzystuje się przy nauce, pokazach i konkurencjach sportowych, jednak osoby ćwiczące tę formę jako tradycyjny trening z bronią, podchodzą do ćwiczenia przy tym utworze dość sceptycznie. Utwór odbiera uwagę i skupienie potrzebne przy głębokim, poważnym treningu.

Po sukcesie pierwszej formy, profesor Li stworzył drugą, „Xi Yang Mei Taiji Kung Fu Shan” (tłum. „Piękno Słońc”), znaną też jako Tai Chi Kung Fu Shan 2. Forma ta jest jeszcze bardziej dynamiczna i bojowa. Również zyskała popularność, a entuzjaści różnych sztuk walki dodają ją do swojego programu treningowego. Tak, jak poprzednia zawiera techniki z różnych stylów Tai Chi/Kung Fu i jest dobrym rozwinięciem pierwszej formy. W obu przypadkach forma z wachlarzem jest doskonałym narzędziem treningowym, by poznać od trochę innej strony Tai Chi, chińskie sztuki walki oraz strategię używania wachlarza bojowego jako broni.

FORMA Z KIJEM

W naszej szkole ćwiczymy też formę z kijem Tai Chi. Forma ta składa się z technik stylu Yang, ale jest najprawdopodobniej kolejnym dziełem stworzonym na zamówienie CSC. Niestety nie ma za dużo informacji na jej temat. Trudno doszukać się jej historii, a nawet tradycyjnych nazw technik. Jej struktura przypomina formę 24 ruchową. W Polsce forma ta pojawiła się pod koniec XX w. za sprawą jednego z ważniejszych promotorów chińskich sztuk walki w naszym kraju – Andrzeja Braksala, który przywiózł ją po jednym ze swoich pobytów w Chinach.

Najprawdopodobniej jej twórcą był Li JingWu, znawca dwóch odmian stylu Wu i Chen oraz stylu Yang. Formy tej uczyliśmy się od uczniów Andrzeja Braksala.

NAZWY TECHNIK

FORMA 24-RUCHOWA
Spis technik:
1. Rozpoczęcie
2. Czesanie Grzywy Dzikiego Konia
3. Biały Żuraw Rozpościera Skrzydła
4. Otoczenie Kolana, Krok w przód i Pchnięcie
5. Gra na Lutni
6. Odepchnięcie Małpy
7. Chwytanie Wróbla za Ogon: Odparowanie, Ściągnięcie, Nacisk, Pchnięcie (lewa strona)
8. Chwytanie Wróbla za Ogon: Odparowanie, Ściągnięcie, Nacisk, Pchnięcie (prawa strona)
9. Pojedynczy Bicz
10. Dłonie Chmur
11. Pojedynczy Bicz
12. Wysokie Klepnięcie Konia
13. Kopnięcie Prawą Piętą
14. Uderzenie w Uszy Obiema Rękami
15. Kopnięcie Lewą Piętą
16. Zejście w Dół – Wąż i Stanie na Jednej Nodze – Kogut (lewa strona)
17. Zejście w Dół – Wąż i Stanie na Jednej Nodze – Kogut (prawa strona )
18. Uderzenie Czółenkiem (lewa i prawa strona)
19. Igła na dnie Morza
20. Otwarcie Wachlarza
21. Obrót, Obrona i Uderzenie Pięścią
22. Ciasne Zamknięcie
23. Objęcie Tygrysa i Skrzyżowanie Rąk
24. Zakończenie

Filmy:
Moje wykonanie tyłem:
https://www.youtube.com/watch?v=R71wvD84Fpg
Chińskie wykonanie tyłem:
https://www.youtube.com/watch?v=mSAkSB00FUo
Chińskie wykonanie, najbardziej znany film prezentujący tę formę:
https://www.youtube.com/watch?v=TBvF6r6DOvc
Chiński film instruktażowy:
https://www.youtube.com/watch?v=ZjN0kL_SVJw&t=1486s

FORMA 10-RUCHOWA:
Spis technik:
1. Otwarcie i Rozpoczęcie
2. Odepchnięcie Małpy (obie strony)
3. Zagarnięcie z Kolana i Pchnięcie w Przód (obie strony)
4. Rozczesywanie Końskiej Grzywy (obie strony)
5. Dłonie Chmury (obie strony)
5. Dłonie Chmury (obie strony)
6. Złoty Kogut Stojący na Jednej Nodze (obie strony)
7. Kopnięcie Piętą (obie strony)
8. Chwytanie Wróbla za Ogon: Odparowanie, Ściągnięcie, Nacisk, Pchnięcie (obie strony)
9. Skrzyżowanie Rąk, Uniesienie Tygrysa i Powrót w Góry
10. Zamknięcie Tai Chi

Sposoby ćwiczenia formy:
1. Powtórzenie formy kilka razy bez przerwy. Zwykle stosuje się 3 powtórzenia.
2. Powtórzenie każdej techniki trzy razy, zanim przejdzie się do następnej.
3. Zatrzymanie w każdej technice na dwa razy dłużej, niż trwa jej wykonanie i dopiero przejście do następnej.

Filmy:
1. Pokaz:
https://www.youtube.com/watch?v=Easexh5dQeM&t=6s
2. Nauka oddzielnych technik
https://www.youtube.com/watch?v=lhJiqVGakSw&t=1390s
3. Nauka formy:
https://www.youtube.com/watch?v=iPz5GzFF8YM&t=1136s
4. Wykonanie formy tyłem:
https://www.youtube.com/watch?v=MstB_OhwaoM&feature=youtu.be
5. Chińskie prezentacje tej formy:
https://www.youtube.com/watch?v=P4Z4sQNQtJM
https://www.youtube.com/watch?v=5EdiW3VwZ9E&t=192s
https://www.youtube.com/watch?v=lH4JZ6aqCbA&t=9s

TAI CHI KUNG FU FAN – FORMA Z WACHLARZEM
Spis technik:
Część Pierwsza
1. Rozpoczęcie Formy
2. Ukośny Lot
3. Biały Żuraw Rozpościera Skrzydła
4. Osa Wraca do Gniazda
5. Nocny Demon Przeszukuje Morze
6. Złoty Kogut Stoi na Jednej Nodze
7. Obrócenie Ciała, by Przeciąć Górę
8. Kot Chwytający Motyla
9. Oglądanie Kwiatów Jadąc Konno
10. Rozczesywanie Grzywy Dzikiego Konia
11. Jaskółka Przelatuje Wysoko
Część Druga
12. Osa Wraca do Gniazda
13. Tygrys Rzuca się na Zdobycz
14. Modląca się Modliszka Chwyta Cykadę
15. Prowadzenie Konia, by Obrócił Głowę
16. Jastrząb Wiruje w Powietrzu
17. Oglądanie Kwiatów Jadąc Konno
18. Popychanie Góry
19. Smok Obraca Głowę
20. Popędzanie Konia
21. Podniesienie Wysoko Bicza
22. Obejmowanie Księżyca
23. Uderzenie Przeciwnie do Wiatru
24. Rękawy Powiewają na Wietrze
25. Generał Podnosi Flagę
26. Trzymanie Wachlarza przed Piersią
Część Trzecia
27. Rozczesywanie Grzywy Dzikiego Konia
28. Jaskółka Przelatuje Wysoko
29. Osa Wraca do Gniazda
30. Tygrys Rzuca się na Zdobycz
31. Modląca się Modliszka Chwyta Cykadę
32. Prowadzenie Konia, by Obrócił Głowę
33. Jastrząb Wiruje w Powietrzu
34. Oglądanie Kwiatów Jadąc Konno
35. Uderzenie Łokciami
36. Wybuchające Petardy
37. Odparowanie w Przód
38. Podwójne Wzniesienie Nóg
39. Smok Walczy z Tygrysem
40. Biała Dama Pcha Czółenko
41. Niebiańska Bogini Rozrzuca Kwiaty
42. Generał Podnosi Flagę
43. Kroki Ba Gua
Część Czwarta
44. Trzymanie Siedmiu Gwiazd
45. Chwytanie Ptaka za Ogon
46. Ściągnięcie i Nacisk
47. Nieśmiertelny Trzyma Miecz za Plecami
48. Zgarnięcie z Kolana
49. Wąż Pełzający w Dół
50. Napinanie Łuku, by Ustrzelić Tygrysa
51. Biały Żuraw Rozpościera Skrzydła
52. Zamknięcie Formy

Filmy:
Link do formy, której się uczycie – w moim wykonaniu:
https://www.youtube.com/watch?v=WLtt6HzRg00

Chińskie filmy instruktażowe – jest trochę różnic, ale proszę się tym nie przejmować. Uczyłem Was tak, jak sam byłem uczony:
https://www.youtube.com/watch?v=peqBmpuW2-c (instruktaż)
https://www.youtube.com/watch?v=Vyu75dxpI14 (widok tyłem)
https://www.youtube.com/watch?v=y0MwtcQ58xM (widok w lustrzanym odbiciu, bardzo ułatwia ćwiczenie)

Mistrz Jesse TSAO (to przekaz, z którego ja się uczyłem):
http://www.youtube.com/watch?v=zoO0SBBHH7k

To cała forma z widokiem z tyłu i z utworem muzycznym, o którym mogliście przeczytać:
https://www.youtube.com/watch?v=1YIm95XPXm0

Tutaj znajdziecie tablice z ruchami do tej formy:
http://blog.xuite.net/mstrantsai/yahoo/115810085-%E3%80%8E%E5%A4%AA%E6%A5%B5%E5%8A%9F%E5%A4%AB%E6%89%87%E3%80%8F%E5%88%86%E8%A7%A3%E5%8B%95%E4%BD%9C%E5%9C%96%E7%89%87+

Forma, której się uczycie w przeróbkach na zawody:
https://www.youtube.com/watch?v=U3XRUF48z2c&feature=related
https://www.youtube.com/watch?v=J7cz03oIFGc

Jeden z pokazów, o których mogliście przeczytać w tekście:
https://www.youtube.com/watch?v=gzC_BVeGoAw&t=3s

Tai Chi Kung FU Fan II, kolejna forma stworzona po sukcesie tej pierwszej, też pisałem o tym w tekście:
https://www.youtube.com/watch?v=_dog-aaCCIc&t=18s
https://www.youtube.com/watch?v=dID-dQpaLbc&t=170s

FORMA BAFA WUBU (OŚMIU METOD PIĘCIU KROKÓW)
Spis technik:
1.Rozpoczęcie: Podniesienie Siły – Qi Shi
2. Lewa siła Peng, Prawa siła Lu, Lewa siła Ji, Podwójna siła An (Zuo Peng Shi, You Lu Shi, Zuo Ji Shi, Shuang An Shi)
3. Prawa siła Cai, Lewa siła Lie, Lewa siła Zhou, Prawa siła Kao (You Cai Shi, Zuo Lie Shi, Zuo Zhou Shi, You Kao Shi)
4. Prawa siła Peng, Lewa siła Lu, Prawa siła Ji, Podwójna siła An (You Peng Shi, Zuo Lu Shi, You Ji Shi, Shuang An Shi)
5. Lewa siła Cai, Prawa siła Lie, Prawa siła Zhou, Lewa siła Kao (Zuo Cai Shi, You Lie Shi, You Zhou Shi, Zuo Kao Shi)
6. Kroki w Przód, Lewa i Prawa siła Peng (Jinbu Zuo You Peng Shi)
7. Kroki w Tył, Lewa i Prawa siła Lu (Tuibu Zuo You Lu Shi)
8. Krok w Lewo Zmienny – Lewa siła Ji, Krok w Lewo Zmienny – Podwójna siła An (Zuo Yi Bu, Zuo Ji Shi, Zuo Yi Bu, Shuang An Shi)
9. Krok w Prawo Zmienny – Prawa siła Ji, Krok w Prawo Zmienny – Podwójna siła An (You Yi Bu You Ji Shi You Yi Bu Shuang An Shi)
10. Kroki w Tył, Lewa i Prawa siła Cai (Tuibu Zuo You Cai Shi)
11. Kroki w Przód, Lewa Prawa siła Lie (Jinbu Zuo You Lie Shi)
12. Krok w Prawo, Prawa siła Zhou, Krok w Prawo, Prawa siła Kao (Yi Bu You Zhou Shi, Yi Bu You Kao Shi)
13. Krok w Lewo, Lewa siła Zhou, Krok w Lewo, Lewa siła Kao (Zuo Yi Bu Zuo Zhou Shi Zuo Yi Bu Zuo Kao Shi)
14. Równowaga w Centrum na Jednej Nodze, Lewa i Prawa Pojedyncza siła Nogi (Zhongding , Zuo You Duli Shi)
15. Skrzyżowanie rąk (Shizi Shou)
16. Zakończenie: Zebranie Siły (Shou Shi)

Osiem Sił – Bafa: Peng – Odparowanie, Lu – Ściągnięcie, Ji – Nacisk, AN – Pchnięcie, Cai – Zaczepienie, Lie – Rozczepienie, Zhou – Uderzenie Łokciem, Kao – Odbicie Barkiem
Pięć Kroków – Wubu: ruch do przodu (Qianjin), ruch do tyłu (Houtui), krok w lewo (Zuogu), krok w prawo (Youpan) i centralna równowaga (Zhongding).

Artykuł w „Przekroju” o najważniejszych starochińskich koncepcjach opisujących wszechświat: Yin Yang (Dwie Siły), Wu Xing (Pięć Elementów) i Ba Gua (Osiem Trygramów):
https://przekroj.pl/spoleczenstwo/zywiolowa-rownowaga-aleksandra-wozniak
Artykuł o formie Tai Chi Bafa Wubu: http://taichidancelasalle.org/files/bafawubu.pdf

Filmy z formą Bafa Wubu:
1. Trzy bardzo dobre wykonania formy Bafa Wubu w Magazynie Kungfu: http://www.kungfumagazine.com/forum/showthread.php?71208-Bafa-Wubu
2. Film z prezentacją tej formy w Magazynie Kung Fu: https://www.youtube.com/watch?v=D9sNjew95Vo&list=PLT1-9x1bIMfR3bbllLXKlKURqaF_KnRtW&index=4
3. Wykonanie formy przez jednego z międzynarodowych mistrzów Taiji: https://www.youtube.com/watch?v=9d4SZwivxhk
4. Kolejna, całkiem dobra prezentacja tej formy: https://www.youtube.com/watch?v=-HNKiv3ZzOA&t=146s
5. Pokaz tej formy w czasie chińskich pokazów w Ameryce: https://www.youtube.com/watch?v=szlbrrR5GgA&list=PLT1-9x1bIMfR3bbllLXKlKURqaF_KnRtW&index=6
6. Przydatna do nauki wersja tyłem i z odbiciem w lustrze: https://www.youtube.com/watch?v=h8_uZIE6_Yc
7. Wykonanie tej formy w zwolnionym tempie: https://www.youtube.com/watch?v=X9Cmny7sPF8
8. Film szkoleniowy do formy Bafa Wubu: https://www.youtube.com/watch?v=JaVof2b3vvw&list=PLT1-9x1bIMfR3bbllLXKlKURqaF_KnRtW&index=2

FORMA TAI CHI Z KIJEM
Forma z kijem w wykonaniu instruktora Radosława Węglarza z Szkoły Tai Chi Guang Fu: https://youtu.be/-0v2470Hwjc

Opracowanie: Mariusz Sroczyński – TAI CHI STUDIO.
Wszelkie prawa zastrzeżone.